راهنمای جامع کارت گرافیک لپ تاپ

کارت گرافیک، یکی از اجزای کلیدی لپ ‌تاپ است که تاثیر زیادی بر کیفیت تجربه‌ی بصری کاربر دارد. این کارت ‌ها معمولا به دو دسته‌ ی اصلی تقسیم می‌شوند: مدل ‌های یکپارچه (Integrated) و مدل ‌های مستقل (Dedicated).

کارت ‌های گرافیک یکپارچه (Integrated Graphics): کارت ‌های یکپارچه به معنای این است که قابلیت‌های گرافیکی به صورت یک واحد مجزا درون پردازنده مرکزی (CPU) یا چیپست مادربرد، تعبیه و انجام می گیرند. این نوع کارت ‌ها عمدتا برای کاربردهای روزمره‌ و معمولی مناسب هستند و برای اجرای بازی‌ ها یا برنامه ‌های گرافیکیِ حرفه ‌ای پیشنهاد نمی شوند.

کارت ‌های گرافیک مستقل (Dedicated Graphics): کارت ‌های گرافیک مستقل، جداگانه از پردازنده مرکزی در نظر گرفته می شوند و به تنهایی مسئولیت پردازش تصویر را بر عهده دارند. این نوع کارت ‌ها برای بازی ‌ها، ویرایش ویدئو و تصاویر، شبیه ‌سازی‌ ها و کاربردهای گرافیکی پیچیده مناسب هستند. آنها دارای حافظه ‌ی مخصوص خود هستند که به افزایش کارایی کمک می‌کند.

تا آخر این مقاله با ما همراه باشید تا ضمن معرفی و بررسی انواع کارت های گرافیک لپ تاپ ها، به سوالات رایج کاربران لپ تاپ در مورد کارت های گرافیک، پاسخ دهیم.

معرفی و بررسی انواع گرافیک های بکار رفته در لپ تاپ ها

همانطور که در مقدمه عرض کردیم، تمامی گرافیک های استفاده شده در لپ تاپ ها، به دو دسته یکپارچه یا مجزا تقسیم می شوند که هرکدام دارای انواع مختلفی هستند که به معرفی و بررسی تک تک آن ها خواهیم پرداخت.

انواع کارت های گرافیک یکپارچه:

Intel HD Graphics وIntel Iris Graphics : این کارت ‌های گرافیک متعلق به پردازنده ‌های اینتل هستند و به طور یکپارچه درون پردازنده ‌های مرکزی (CPU) قرار دارند. Intel HD Graphics مناسب برای کاربردهای روزمره، تماشای ویدئو، مرور وب و برنامه‌های اداری است که مدل جدیدتر آن با اسم Intel UHD Graphics معرفی شده است. در مقابل،Intel Iris Graphics  نسخه‌ی پیشرفته‌ تر آن است که برای کارهای مولتی تسک، ویرایش تصاویر و کاربردهای گرافیکی نیمه حرفه ای مناسب است.

گرافیک های Intel Iris بجز نسخه پایه، دارای نسخه های قوی تر مانند Intel Iris Xe و Intel Iris Max می باشد که اگر بخواهیم آنها را با یک گرافیک مجزا مقایسه کنیم، در حد یک گرافیک مجزا GeForce Nvidia GTX 960 می باشند.

AMD Radeon Graphics : در برخی مدل لپ تاپ ها شاهد استفاده از پردازنده‌ های AMD هستیم که از کارت ‌های گرافیک یکپارچه Radeon استفاده می‌کنند. این کارت‌ ها نسبت به مدل‌ های مشابه اینتل، عملکرد بهتری در کاربرد های گرافیکی دارند و برای تجربه ‌ی بازی های سبک و ویرایش تصاویر مناسب هستند.

Apple M Graphics:  لب ‌تاپ‌ های مک ‌بوک با پردازنده ‌ی Apple M از گرافیک یکپارچه Apple M  استفاده می‌کنند. این کارت گرافیک، با عملکرد بالا و بهینه‌ سازی برای اجرای برنامه ‌های Mac OS  و تجربه‌ی کاربری مک‌ بوک ‌ها طراحی شده است.

تا کنون ۲ نسخه از پردازنده های سری M عرضه شده اند که M1 و M2 نام دارند. این پردازنده ها بجز حالت پایه، دارای ورژن های M Pro و M Max می باشند که به ترتیب قدرت پردازشی بیشتری دارند. اپل ادعا دارد که واحد گرافیکی این پردازنده، سریعترین گرافیک یکپارچه دنیا می باشد و مصرف انرژی آن یک سوم سایر گرافیک های یکپارچه می باشد که تا حدی این ادعا درست می باشد!

Microsoft SQ Graphic: پردازنده SQ که طراحی و مهندسی آن مختص شرکت مایکروسافت می باشد؛ مبتنی بر پردازنده‌ی اسنپدراگون 8cx کوالکام است و به صورت محدود و خاص در بعضی از مدل لپ تاپ های سورفیس یا سامسونگ استفاده می شوند (تا کنون فقط شاهد استفاده این پردازنده در Surface Pro X و گلکسی نوت بوک سامسونگ می باشیم). این پردازنده دارای یک واحد گرافیکی مجزا می باشد که برای اجرای روان برنامه ها و نمایش تصویر در لپ تاپ های لمسی بهینه شده است.

انواع کارت های گرافیک مجزا یا مستقل:

تقریبا شرکت های AMD و Nvidia تمامی بازار کارت های گرافیک مجزا را در دست گرفته اند که هرکدام نسخه های متفاوتی دارند که به شرح زیر می باشند:

گرافیک های انویدیا:

کارت گرافیک های Nvidia GT: نسخه های بسیار قدیمی از گرافیک های شرکت انویدیا می باشد که اکنون کاملا منقضی شده اند و قبل از سال های 2010 رواج داشتند.

کارت گرافیک های Nvidia GTX: مدل پیشرفته تر و تقویت شده از مدل های GT هستند، مانند GTX 960، GTX 1080 یا GTX 1660. هرچه عدد استفاده شده در اسم این گرافیک ها بیشتر باشد نشان از برتری و قدرت بیشتر آن نسبت به گرافیک های هم خانواده خود، یعنی GTX ها می باشد. ممکن است جلوی اسم این گرافیک ها پسوند m یا Ti را مشاهده کنید که حرف m به معنی بهینه شدن این گرافیک برای استفاده در لپ تاپ؛ و حروف Ti به معنی نهایت قدرت پردازشی می باشد (ممکن است شاهد هر دو پسوند باهم باشید).

کارت گرافیک های Nvidia RTX: این سری با فناوری Ray Tracing که به بهبود واقع‌گرایی تصاویر در بازی‌ ها کمک می‌کند، معروف شده است. این گرافیک ها مدل بهینه شده و با کارایی بیشتر نسخه های قبلی هستند که امکانات مختلفی ارائه می دهند. که در ادامه چند مورد برجسته آن ها را لیست خواهیم کرد.

 لازم به ذکر است که، این گرافیک ها بجز حالت پایه، با پسوندهای مختلفی از جمله Ti و Super عرضه می شوند که پسوند سوپر به معنی تعداد هسته و حافظه بیشتر می باشد. گرافیک های RTX با اعداد ۲۰۰۰، ۳۰۰۰ و ۴۰۰۰ اسم گذاری می شوند که نشان دهنده نسل های آن می باشد و ممکن است یک RTX 3050 از یک RTX 2080 ضعیف تر باشد؛ چون RTX2080 اخرین نسخه نسل ۲۰۰۰ می باشد و به تکامل رسیده است ولی RTX 3050 اولین نسخه نسل ۳۰۰۰ است و فقط معماری آن عوض شده ولی قدرت پردازشی کمتری دارد.

ویژگی های گرافیک های RTX:

Ray Tracing: یکی از ویژگی‌ های برجسته RTX که تجربه‌ ی واقع‌ گرایی بالاتر را در بازی‌ه ا ایجاد می‌کند. این تکنولوژی به بازسازی و پرتاب اشعه ‌های نور در بازی ‌ها کمک می‌کند و باعث ایجاد تصاویر واقعی ‌تر و با جزئیات بیشتر می‌شود.

Tensor Cores: این ویژگی به کارت‌ های گرافیک RTX امکان پردازش‌ های هوش مصنوعی (AI) را می‌دهد. از جمله کاربردها می‌توان به افزایش کیفیت تصاویر، بهینه ‌سازی عملکرد بازی ‌ها و اجرای تکنولوژی DLSS اشاره کرد.

DLSS (Deep Learning Super Sampling) : این ویژگی با استفاده از شبکه‌ های عصبی عمیق (Deep Neural Networks) کیفیت تصاویر را افزایش می‌دهد و در عین حال مصرف منابع سخت‌ افزاری را کاهش می‌دهد. این منجر به افزایش تعداد فریم در ثانیه و تجربه ‌ی بهتر بازی می‌شود.

NVLink (NVIDIA’s Multi-GPU Technology) : این تکنولوژی به شما اجازه می‌دهد تا چندین کارت گرافیک RTX را به هم متصل کنید و از آن‌ها بهره ‌برداری کنید. این منجر به افزایش قدرت پردازشی برای کاربرد های گرافیکی و محاسباتی می‌شود.

Nvidia Broadcast: این یک نرم افزار است که با استفاده از هوش مصنوعی به کمک استریمرها می رود. هنگام ضبط صدا یا استفاده از میکروفون می توانید این نرم افزار را اجرا کنید و تمامی صداهای مزاحم را از پشت صحنه حذف کنید (Noise canceling).

بهترین لپ تاپ گیمینگ با گرافیک RTX

• لپ تاپ 15,6 اینچی لنوو مدل Legion 15 پردازنده R7 گرافیک 6GB RTX 3060
• لپ تاپ 15 اینچی اچ پی مدل Victus 15 پردازنده i7 گرافیک 4GB RTX 3050
• لپ تاپ 15,6 اینچی ریزر مدل Blade 15 پردازنده i7 گرافیک 8GB RTX 2070
• لپ تاپ 17.3 اینچی اچ پی مدل OMEN 17x پردازنده i7 گرافیک 12GB RTX 4080

کارت گرافیک های Nvidia Quadro:

کارت های گرافیکی کوادرو «Quadro»، قابلیت‌ ها و کارایی های حرفه‌ ای بسیاری را در زمینه ‌هایی مانند مهندسی، پزشکی، معماری و رسانه ‌ای به ارمغان می‌آورند. کارت ‌های گرافیکی سری Quadro به دو مجموعه کاملا مجزا تقسیم می‌شوند. مجموعه اول شامل کارت ‌های سری Quadro FX است، که دارای پردازنده‌ های گرافیکی با کارایی بالا برای اجرای نرم‌ افزارهای طراحی و صنعتی هستند. مجموعه دوم شامل کارت‌ های سری Quadro NVS  می‌باشد که به طور خاص برای زمینه‌های CAD/CAM و سیستم ‌هایی با نیاز به چندین خروجی نمایشگر به هم پیوسته طراحی شده‌اند. در مقایسه با کارت ‌های گرافیکی خانگی، مدل‌های مختلف سری Quadro با نام‌گذاری متفاوتی آمده ‌اند. این دسته از محصولات به‌طور عمده در کاربردهای Workstation  مورد استفاده قرار می‌گیرند.

هنگام انتخاب لپ تاپ با کارت گرافیک های Quadro، اکثرا به پیشوند هایی از قبیل m یا P مواجه خواهید شد (البته مدل هایی دیگری هم معرفی شده اند ولی استفاده آن ها در لپ تاپ ها رایج نیست و استفاده های بسیار تخصصی و رده بالا دارند!). گرافیک های Quadro P با معماری پاسکال (Pascal) تولید شده است. کارت ‌های این سری مخصوص کاربردهای مختلفی مانند طراحی سه‌ بعدی، شبیه ‌سازی، ویرایش ویدئو و تصاویر و کارهای مهندسی هستند. و در مقابل گرافیک های Quadro M با معماری مَکس وِل (Maxwell) طراحی شده اند که نسخه میانرده گرافیک های Quadro P Series‌می باشند. توجه کنید که این کارت های گرافیک مختص استفاده های مهندسی و پردازش تصویر مانند مدل سازی و رندرینگ طراحی شده اند و ممکن است در اجرای بازی های کامپیوتری (که نیاز به پردازش لحظه ای یا Real Time دارند) عملکرد مناسبی نداشته باشند!

کارت گرافیک های Nvidia Tesla:

کارت گرافیک های Tesla در زمینه دیتاسنتر حرف اول را میزنند؛ زیرا توان عملیاتی، کارایی و Uptime را به حداکثر می‌رسانند. انویدیا، این گرافیک را برای مصارف پیشرفته و شرکتی ارایه داده و از جمله کاربردهای آن در محاسبات سنگین گرافیکی، انیمیشن و رندرینگ، تحقیقات آنالیز علمی، پیاده‌سازی VDI، سرورها و سیستم‌های HPC و بیگ دیتا، به بازار معرفی کرده است.NVIDIA Tesla K40  وNVIDIA Tesla K80  از جمله مدل ‌های این دسته کارت گرافیک های انویدیا است.

گرافیک های Radeon AMD:

گرافیک های رادئون به دو دسته کلی Vega و RX تقسیم می شوند که اولی برای استفاده های روزمره و نیمه حرفه ای مناسب است و مدل بعدی برای استفاده های حرفه ای. گرافیک های AMD Radeon Vega رقیب اصلی گرافیک های Nvidia GTX می باشند و قیمت مقرون به صرفه تری دارند و در مقابل شاهد رقابت بسیار سنگین AMD RX با گرافیک های Nvidia RTX می باشیم.

در سال های اخیر، مانند گرافیک های انویدیا، شاهد اسم گذاری گرافیک های ای ام دی به صورت ۵۰۰۰، ۶۰۰۰ و ۷۰۰۰ می باشیم که نشان دهنده نسل گرافیک است. در هر نسل هرچه عدد آن بیشتر باشید به معنی قدرت بیشتر است ولی نمی توان از این قانون برای مقایسه دو نسل متفاوت استفاده کرد.

گرافیک های AMD Radeon Rx به سه مدل R5، R7 و R9 تقسیم می شوند که اولی نسخه ارزان قیمت و پایین رده این گرافیک ها می باشد. در مقابل، مدل های R7 توانایی اجرای بازی های سنگین و نرم افزارهای حرفه ای را دارند و می توانند گزینه های مناسبی باشند. و در آخر، مدل های R9 پرچمدار گرافیکی این شرکت می باشد و از ویژگی های آن می توان به پشتیبانی از پردازش تصویر 4K و دستگاه های واقعیت مجازی، اشاره نمود.

برجسته‌ ترین پیشرفت ‌های AMD شامل فناوری FidelityFX Super Resolution (FSR) و FreeSync می‌شوند. FSR با الگوریتم‌ های هوش مصنوعی، وضوح تصویر را افزایش می‌دهد. همچنین می‌تواند کیفیت فریم‌ های با وضوح پایین را بیشتر کرده و سپس آنها را تا رزولوشن مورد نظر بزرگ کند. به این ترتیب نرخ فریم در بازی افزایش می ‌یابد و لازمه‌ ی این کار پشتیبانی عنوان مورد نظر از این قابلیت است.

در زمینه تولید محتوا، گیمینگ و رندرینگ، نرم افزارها و بازی ها سازگاری بیشتری با گرافیک های انویدیا دارند و دلیل آن سهم بیشتر این شرکت در بازار می باشد. البته این به آن معنا نیست که گرافیک های AMD عملکرد پایینتری داشته باشند، بلکه فقط در استفاده های بسیار تخصصی و بررسی های بسیار ریز این تفاوت قابل مشاهده است.

بهترین لپ تاپ‌ها با گرافیک AMD

• لپ تاپ 16 اینچی اپل مدل MacBook pro 2017 پردازنده i7 رم 16 گیگابایت گرافیک 4GB Radeon Pro 560-Retina
• لپ تاپ 16 اینچی اپل مدل MacBook pro 2019 پردازنده i9 رم 16 گیگابایت گرافیک 4GB Radeon Pro 560X-Retina
• لپ تاپ 16 اینچی اپل مدل MacBook pro 2018 پردازنده i9 رم 32 گیگابایت گرافیک 4GB Radeon pro560X-Retina

راهنمای خرید و مقایسه کارت های گرافیک نویدیا (Nvidia) و ای ام دی (AMD)

رقابت بین دو شرکت عظیم Nvidia و AMD هیچ وقت به پایان نرسیده و نخواهد رسید. این دو شرکت، گرافیک های قدرتمندی را روانه بازار می کنند و هرکدام ادعاهای بزرگ و عجیبی در خصوص توانایی پردازش، رندرینگ و ویژگی های خاص، دارند. هیمین موارد به همراه قیمت این گرافیک ها، باعث ایجاد دغدغه انتخاب و خرید برای کاربر می شود. ما مواردی را برای شما لیست کرده ایم که قبل از خرید هر گرافیک، لازم است نسبت به نیازهای خود به بررسی آن ها بپردازید و به نتایج هرکدام نمره ای بدهید و در نهایت بهترین گزینه را انتخاب کنید.

عوامل مهم در انتخاب کارت گرافیک لپ‌ تاپ عبارتند از:

• حداقل و حداکثر کارایی: توانایی کارت گرافیک در پردازش تصاویر و گرافیک‌ های سنگین.
• حافظه گرافیکی: حجم حافظه‌ ای که کارت گرافیک می‌تواند استفاده کند. حافظه بیشتر، به معنی کمترین مزاحمت در سرعت و پردازش سایر اجزای سخت افزاری می باشد و تاثیری در قدرت پردازشی خود گرافیک ندارد.
• تکنولوژی و معماری: تازه‌ترین تکنولوژی‌ های موجود در کارت‌ های گرافیک برای کارایی بهتر.
• حرارت و مصرف انرژی: برخی کارت ‌های گرافیک ممکن است حرارت زیادی تولید کنند و انرژی بیشتری مصرف کنند که در لپ‌تاپ‌ ها مشکل ساز می‌شود.
• قابلیت‌های ویژه: برخی کارت ‌ها امکانات مانند ردیابی اشعه، کارهای مرتبط با هوش مصنوعی و مصرف انرژی بهینه دارند. که باید نسبت به نیاز های خود، اقدام به بررسی و خرید یکی از آن ها نمایید.

در آخر این نکته را در خاطر داشته باشید که، هر دو این گرافیک ها می توانند پاسخگویی 99 درصد نیاز های شما باشند و اکثر ویژگی های خاص آن ها در موارد بسیار حرفه ای استفاده می شوند. و اگر قیمت دستگاه کی از اولویت های شما می باشد، گرافیک های AMD می تواند گزینه ای بهتر باشد!

سوالات متداول در مورد کارت گرافیک لپ تاپ

آیا کارت گرافیک لپ تاپ ها قابل تعویض، ارتقا یا تعمیر می باشد؟

کرات گرافیک های استفاده شده در لپ تاپ ها به صورت چیپست (Chipset) استفاده می شوند و حالت ماژولار ندارند، در نتیجه نمی توانید نسبت به تعویض یا ارتقای آن اقدام کنید. همچنین، در صورت خرابی این قطعه، مشاهده شده است که اکثرا نسبت به تعویض کامل مادربورد لپ تاپ اقدام می کنند، چون تعمیر و تعویض چیپست گرافیک بسیار دشوار است.

کارت گرافیک لپ تاپ در کجا قرار دارد؟

کارت گرافیک لپ تاپ به صورت یک چیپست روی مادروبرد دستگاه نصب می شود و تبدیل به جزئی از بورد اصلی می گردد که قابل تعویض یا ارتقا نمی باشد.

آیا می توان از کارت گرافیک های جداگونه (اکسترنال) برای لپ تاپ استفاده کرد؟

جدیدا در بعضی از مدل لپ تاپ های خاص شاهد طراحی جدیدی از پورت های اتصال می باشیم که قابلیت اتصال گرافیک اکسترنال را به لپ تاپ می بخشد. این گرافیک های اکسترنال، مخصوص آن مدل لپ تاپ طراحی می شوند و نمی توانید از هر نوعی گرافیکی که دوست دارید استفاده کنید.

اطلاعات کارت گرافیک مجزای لپ تاپ را از کجا بفهمیم؟

اگر درایور گرافیک را نصب کرده باشید می توانید با وارد شدن به کنترل پنل آن، اطلاعات گرافیک را با تمام جزئیات مشاهده کنید. برای این کار می توانید نام گرافیک را در سیستم عامل خود جستوجو کنید یا در صفحه ویندوز کلیک راست کنید و وارد آن شوید. راه دیگر برای پیدا کردن اطلاعات کارت گرافیک استفاده از تسک منیجر است. روی نوار پایینی ویندوز (تسک بار – task bar) کلیک راست کنید و وارد تسک منیجر شوید و بعد تب پرفورمنس را باز کنید و تمامی اطلاعات کامپیوتر را مشاهده کنید. همچنین یک راه فرعی دیگر وجود دارد که می توانید از نرم افزارهای جانبی استفاده کنید ولی دردسر بیشتری دارد و پیشنهاد نمی شود.

بالاترین و بهترین کارت گرافیک برای لپ تاپ چیست؟

در بازار لپ تاپ های استوک شاهد استفاده از گرافیک های جدید Nvidia RTX 4000 Series می باشیم که به صورت بسیار محدود موجود می باشند ولی رافیک های سری ۳۰۰۰ در لپ تاپ های استوک به وفور یافت می شوند. همچنین دستگاه های زیادی در بازار و حتی فروشگاه گیگالپ موجود می باشند که از انواع گرافیک های AMD RX 6000 Series و AMD RX 7000 Series استفاده می کنند.

فرق کارت گرافیک لپ تاپ با کارت گرافیک کامپیوتر چیست؟

از لحاظ امکانات و قدرت پردازشی، گرافیک های استفاده شده در لپ تاپ ها و کامپیوتر، باهم تفاوتی ندارند ولی به دلیل محدودیت فضا در لپ تاپ ها، نمی توان سیستم خنک کنندگی خوبی نسبت به کامپیوتر تعبیه کرد و ممکن است در استفاده های طولانی مدت و مداوم، دمای آن ها زودتر بالا رود و باعث وجود اختلال جزئی شوند.